کاخ دلما باغچه

کاخ دلما باغچه بزرگ‌ترین کاخ کشور ترکیه است و یکی از لوکس‌ترین و زیباترین جاهای دیدنی استانبول به شمار می‌آید.

این کاخ در کرانه شرقی تنگه بسفر قرار دارد و با وجود چشم‌اندازی بی‌نظیر و تزیینات چشم‌گیر مانند بزرگ‌ترین چلچراغ بوهمی جهان، مبلمان‌ مجلل، فرش‌های دست‌بافت مرغوب و سقف‌های مزین به طلا، هر سال میلیون‌ها گردشگر را به‌سمت خود می‌کشاند. 

کاخ دلما باغچه کاخی ست که محل زندگی 6 امپراتور عثمانی بود و آتاترک، بنیانگذار و اولین رئیس‌جمهوری ترکیه در یکی از اتاق‌های آن درگذشت.

تاریخچه کاخ دلما باغچه استانبول

استانبول یکی از قدیمی ترین شهرهای ترکیه است که در زمان عثمانی، اهالی آن دغدغه ایجاد زندگی اروپایی و مدرن برای خودشان داشتند.

منطقه «بی اوغلو» جایی بود که به عنوان پیشروی سایر مناطق در ایجاد این فرهنگ ها آغاز به فعالیت کرد.

اهالی این منطقه اقدام به برگزاری مراسم های مختلف، جشن های باله و سایر رویدادهای هنری کردند تا که از بی اوغلو با نام پاریس در شرق نام برده می شد.

اطراف تنگه بسفر هم که در نزدیکی محله بی اوغلو واقع شده بود، شاهد ایجاد تعداد زیادی از رستوران و کافه های مدل فرانسوی و ساختمان و باروک های نئوکلاسیک بود.

این منطقه رفته رفته به محل استقرار و زندگی یهودیان، ارمنی ها، بازرگانان فرانسوی و ایتالیایی و عثمانی ها شد. این گونه بود که فرهنگ اروپایی ها کم کم جای خود را در بین اهالی بی اوغلو و شهر استانبول باز کرد.

سلطان عبدالمجید اول که نام یکی از قدرتمندترین پادشاه عثمانی ها بود، با مشاهده این تغییرات دستور داد تا یک کاخ شیک و مجلل به جای کاخ سنتی توپکاپی ساخته شد.

اینگونه بود که کاخ دلما باغچه استانبول در بین سال های 1843تا 1856 ساخته شد و به مدت حدود 400 سال محل استقرار پادشاهان عثمانی و بستگانشان بود.

تا زمان فرمانروایی آخرین پادشاه حکومت عثمانی، این قصر به عنوان مرکز فرمانروایی انتخاب شده بود.

جالب است بدانید که هزینه ای معادل با 35 تن طلا برای ساخت و معماری کاخ دلما باغچه استانبول خرج شد! همین خرج های زیاد بود که باعث وابستگی اقتصاد عثمانی ها به اروپا و در نهایت برانداز شدن این حکومت شد.

از سال 1924 با تغییر قوانین اساسی در کشور ترکیه، میراث ملی جمهوری ترکیه، مالک رسمی و اصلی کاخ دلما باغچه استانبول شد.

این قصر محل مرگ مصطفی کمال آتاتورک هم می باشد.

بیشتر کاربری کاخ دلما باغچه استانبول، به عنوان موزه باستانی می باشد. مهمان خانه کاخ نیز برای پذیرایی از مهمانان سیاسی خارجی و مهم ترکیه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

چرا نام دلما باغچه روی این کاخ بزرگ و زیبا گذاشته شده است؟

دلما در زبان ترکی استانبولی و آذربایجانی به معنای پر شده و پر و هم چنین باغچه به معنای باغ می باشد. با ساخته شدن بنای این کاخ، بخش بزرگی از خلیج اطراف تنگه بسفر کاملا پر شد. از این رو نام دلما باغچه بر این کاخ گذاشته شده است.

بخش‌های مختلف کاخ دلما باغچه

در کاخ دولما باغچه چند بخش اصلی وجود دارد که در هر یک، مبلمان و وسایل بسیار مجللی دیده می‌شوند.

به‌علاوه در فضای بیرونی این کاخ نیز باغی سرسبز و بناهایی چون برج ساعت و مسجد دلما باغچه به چشم می‌خورند. در ادامه شما را با بخش‌های مختلف کاخ دولما باغچه و سازه‌های فضای بیرونی آن آشنا خواهیم کرد.

مابینی همایون یا سلاملیک

بخش «مابینی همایون» کاخ دولما باغچه از یک سمت به تنگه بسفر و از سمت دیگر به خشکی مشرف است.

در گذشته اتاق‌هایی که چشم‌انداز تنگه بسفر را داشتند، در اختیار وزیر اعظم، سران امپراتوری عثمانی و وزرای دولت قرار می‌گرفتند.در حالی که اتاق‌های مشرف به خشکی توسط دیگر مدیران کشور از جمله مارشال کاخ، شیخ الاسلام، اعضای مجلس نمایندگان و سنا استفاده می‌شدند. 

بخش «مابینی همایون» دو طبقه و متشکل از چهار سالن اصلی و بخش‌های دیگری است.

سالن مدحال

سالن مدحال (Medhal Salon) اولین قسمت از بخش سلاملیک است که گردشگران در زمان بازدید از دلما باغچه، با آن روبه‌رو می‌شوند.

در هنگام ورود به مدخل در دو طرف اتاق میزهای مرصع‌کاری شده‎‌ای را می‌بینید که روی آن‌ها مونوگرام سلطان عبدالمجید نقش بسته است.

لوستر انگلیسی آویزان شده در وسط این اتاق 60 شاخه دارد و پارچه‌های هرکه‌ای که در روکش اثاثیه و والون ها به کار رفته‌اند به رنگ سلطنتی قرمز هستند.

اتاق دبیرخانه

اتاق دبیرخانه یا اتاق کاشی‌کاری از دیگر بخش‌های دیدنی طبقه اول است که بعد از مدحال در سمت راست قرار دارد.

 مبلمان طرح فرانسوی و گلدان‌های چینی گرانقیمت اولین چیزهایی هستند که نظر شما را در این اتاق به خود جلب می‌کنند.

 بزرگ‌ترین نقاشی کاخ دولما باغچه نیز روی دیوار سمت چپ اتاق دبیرخانه آویزان شده است

سالن سفرا

سالن سفرا یکی از زیباترین بخش‌های کاخ دولما باغچه است که با طراحی متقارن و تزیینات باشکوه و مجلل، چشم هر بیننده‌ای را خیره خواهد کرد. این سالن در گذشته برای سرگرم نگه داشتن مهمانان خارجی امپراتور، استفاده می‌شد.

اتاق سرخ 

رنگ غالب تزیینات در سالن اصلی کاخ دولما باغچه قرمز است و به همین دلیل این سالن را با نام اتاق سرخ نیز می‌شناسند. سقف این بخش از کاخ، گنبدی شکل است و درهای آن مزین به ورقه‌های طلا هستند.

رنگ قرمز به کار رفته در چلچراغ کریستالی اتاق سرخ، فضایی دلربا و بی‌نظیر به وجود آورده است که در کنار طرح‌هایی از نقشه جهان، این اتاق را تبدیل به بخشی متمایز و خارق‌العاده کرده‌اند.

راه پله کریستالی

راه پله‌ای که طبقه اول را به طبقه دوم متصل می‌کند، به راه پله کریستالی مشهور است، زیرا این راه پله مزین به یک چلچراغ از کریستال باکارا است و در نرده‌های آن نیز از کریستال استفاده شده است. 

باکارا، نام شهری در کشور فرانسه است و کریستال باکارا نام یک شرکت تولیدکننده مشهور کریستال در این شهر است که یکی از مرغوب‌ترین ظروف و اشیای کریستالی در آن ساخته می‌شود.

زولوچین

سالن «زولوچین» (Zulvecheyn) در طبقه دوم بخش سلاملیک قرار گرفته است، بخشی که برای ورود به بخش خصوصی سلطان در مابینی همایونی باید از آن استفاده کرد.

 چشم‌انداز زولوچین از سمت شمال، به باغ‌های پشتی کاخ دولما باغچه و از سمت جنوب، به تنگه بسفر است.

در بخش خصوصی سلطان، نمازخانه، شومینه کریستالی، حمام ترکی تزئین شده با رخام گچی مصری، اتاق‌های مطالعه و چند سالن به چشم می‌خورند که همگی برای آسایش امپراتور عثمانی در این بخش تعبیه شده بودند.

حرم‌سرا یا حرم همایونی 

حرم همایونی (Harem-i Humayun) بخش خصوصی کاخ دولما باغچه و متعلق به سلطان و خانواده او بود. حرم‌سرا به‌وسیله یک راهروی باریک به سلاملیک متصل می‌شود. این بخش در گذشته به‌صورت شبانه‌روزی توسط گارد سلطنتی تحت نظارت بود و هیچ مردی به‌غیر از سلطان و خواجه‌های حرم‌سرا اجازه ورود به آن را نداشتند.

تالار آبی 

تالار آبی (Blue Hall) یا سالن تشریفات در گذشته به ملاقات‌های عمومی سلطان با مردم اختصاص داشت.

این تالار همچنین برای برگزاری جشن برای سلطان، مادرش و بانوان سلطنتی در مناسبت‌های خاص همچون عید قربان مورد استفاده قرار می‌گرفت.

 به‌علاوه، مادر سلطان در تالار آبی از زنان سران کشورهای مختلف پذیرایی می‌کرد و شاید برایتان جالب باشد که بدانید که حتی همسران رسمی و فزرندان سلطان نیز باید برای ورود به این سالن اجازه می‌گرفتند.

تالار صورتی

تالار صورتی (Pink Hall) از تالار آبی کوچک‌تر است و درست در کنار آن قرار دارد.

زمین این تالار به‌وسیله فرشی دستباف از شهر هرکه پوشانده شده است و روی دیوارهای آن تابلوهای نقاشی از هنرمندان بزرگی به چشم می‌خورند. تالار صورتی در گذشته مکانی بوده است که مادر سلطان و دیگر بانوان اشرافی از مهمانانشان پذیرایی می‌کردند و به آن‌ها خوش‌آمد می‌گفتند.

کتابخانه 

کتابخانه از دیگر بخش‌های مهم و جالب توجه حرم همایونی است.

این کتابخانه  توسط آخرین پادشاه عثمانی، عبدالمجید دوم، جمع‌آوری شده بود و امروزه کتاب‌هایی از آتاتورک و  اینانلو (اولین و دومین روسای جمهوری ترکیه) در این مکان وجود دارند.

کتابخانه حرم‌سرا در ابتدا در بخش سلاملیک قرار داشت و پس از مدتی، توسط عبدالمجید افندی به بخش حرم‌سرا انتقال داده شد.

جالب است بدانید که آخرین پادشاه عثمانی، مهم‌ترین ملاقات‌های رسمی خود را در این کتابخانه برگزار می‌کرد و درست در همین مکان بود که خبر سقوط حکومت عثمانی را شنید.